Paragraaf 3: Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Beschikbaar weerstandsvermogen

Het beschikbaar weerstandsvermogen wordt gevormd door de middelen die beschikbaar zijn om het nadelige effect van risico’s te kunnen opvangen. Dit is de optelsom van alle elementen die daadwerkelijk kunnen worden ingezet om niet-begrote kosten te dekken.

De middelen die we tot de tot het beschikbare weerstandsvermogen rekenen, zijn:

• Algemene reserve (AR);
• Reserve Grondzaken (GZ);
• Post onvoorzien in de begroting;
• Niet structureel ingezette intensiveringsmiddelen;
• Onbenutte belastingcapaciteit;
• Stille reserves.

Buffers (in grondexploitaties) rekenen we niet mee tot het beschikbare weerstandsvermogen. Buffers die kunnen worden ingezet om het effect van een specifiek risico op te vangen, zoals bijvoorbeeld het geprognosticeerde voordeel in de grondexploitatie Meerstad, brengen we in mindering op het risico. Daarmee leiden buffers, via een verlaging van het risico tot een verlaging van het benodigd weerstandsvermogen.

Het beschikbaar weerstandsvermogen in de begroting rekening 2020 is als volgt opgebouwd:

*We laten zien wat het aandeel ten opzichte van het benodigd weerstandsvermogen is.

Het beschikbare weerstandsvermogen is 123,4 miljoen euro. Dit is 14,5 miljoen euro hoger dan in de begroting 2021. Deze mutatie van per saldo 14,5 miljoen euro bestaat uit:

• Per saldo toename van de Algemene Reserve van 7,7 miljoen euro;
• Toename van reserve Grondzaken van 8 miljoen euro;
• Afname structurele ruimte intensiveringsmiddelen met 1,1 miljoen euro;

Omvang Algemene Reserve rekening 2020 versus begroting 2021

De mutaties van per saldo 7,7 miljoen euro bestaan uit:

• Een toevoeging in 2021 betreffende versterking weerstandsvermogen van 6.5 miljoen euro uit het resultaat van de rekening 2020;

• Een toevoeging van 1,5 miljoen euro door terugdraaiing reserve onttrekking 2020 conform kadernota Weerstandsvermogen en Risicomanagement 2020;
• Een toevoeging van 0,5 miljoen euro betreffende bijdrage Rijk voor Veilig thuis (via gemeentefonds);
• Een toevoeging van 0,15 miljoen euro voor vorming weerstandsvermogen voor de verstrekte concerteerbare lening Enexis;
• Een toevoeging van 0,2 miljoen euro voor vorming weerstandsvermogen voor de verstrekte lening Ebbingehof;
• Een onttrekking van 0,4 miljoen euro voor dekking kosten bodemsanering Kermisexploitatieterrein (KET);
• Een onttrekking van 0,26 miljoen euro voor dekking onderzoekskosten voor eerste en tweede fase onderzoek Joodse eigendommen tijdens en na WO II;
• Een onttrekking van 0,3 miljoen euro betreffende een correctie resultaatbestemming rekening 2018. Bedrag is bestemd voor dekking kosten revitalisering Stadshuis en wordt overgeboekt naar reserve extra beleid  
• Een onttrekking van 56 duizend euro voor dekking kosten uitvoering motie schoonmaak
• Een onttrekking van 0,1 miljoen euro voor dekking extra kosten Griffie.

Omvang reserve Grondzaken rekening 2020 versus begroting 2021

De mutaties van per saldo 7,955 miljoen euro bestaan uit:

• Een toevoeging in 2021 van 7,955 miljoen euro uit het resultaat van de rekening 2020;

Overige onderdelen van het beschikbaar weerstandsvermogen
Naast de reserves tellen de overige onderdelen van het beschikbaar weerstandsvermogen op tot 65,1 miljoen euro. De overige onderdelen van het beschikbaar weerstandsvermogen zijn:

Stille reserve Enexis
Voor het beschikbaar weerstandsvermogen houden we rekening met de stille reserve in de waarderingen van onze Enexis aandelen. We houden hier rekening met 50 miljoen euro. Dit past binnen de meest recente waardering van de Enexis aandelen die jaarlijks wordt uitgevoerd. Dit is niet gewijzigd ten opzichte van de begroting 2021.

Structurele ruimte in intensiveringsbudgetten
Indien de inzet van intensiveringsbudgetten jaarlijks kan worden overwogen, nemen we deze middelen mee in het beschikbaar weerstandsvermogen. Dit is het geval als de middelen niet structureel zijn ingezet en er geen meerjarige verplichtingen zijn aangegaan.
Voor de beschikbare intensiveringsmiddelen is bepaald dat 2,9 miljoen euro niet structureel is ingezet. Omdat het structurele middelen zijn nemen we deze voor 2 jaarschijven mee in het beschikbaar weerstandsvermogen (5,9 miljoen euro). Ten opzichte van de begroting 2021 zijn de beschikbare middelen afgenomen met 1,1 miljoen euro (0,55 miljoen euro maal 2). Het betreft 0,4 miljoen euro intensiveringsbudgetten sociaal domein (Onderwijs) en 150 duizend euro intensiveringsmiddelen wonen.

Onbenutte belastingcapaciteit
We houden rekening met een onbenutte belastingcapaciteit van 5% van de OZB opbrengst voor woningen en niet-woningen. Deze opbrengst wordt gecorrigeerd voor het bedrag dat is bestemd voor het Fonds ondernemend Groningen (FOG). De geraamde OZB opbrengst in 2021 is 94,5 miljoen euro. Rekening houdend met de afdracht aan het FOG van 2,7 miljoen euro is de OZB opbrengst 91,8 miljoen euro. Dit betekent dat we voor het beschikbaar weerstandsvermogen rekening houden met een onbenutte belastingcapaciteit van 4,59 miljoen euro. Omdat het structurele middelen zijn nemen we deze voor 2 jaarschijven mee in het beschikbaar weerstandsvermogen (9,180 miljoen euro). Ten opzichte van de begroting 2021 is dit niet gewijzigd.

Post onvoorzien
De post onvoorzien kan jaarlijkse worden ingezet voor onvoorziene gebeurtenissen en kan worden toegerekend aan het beschikbaar weerstandsvermogen. De totale post onvoorzien in 2021 is 170 duizend euro. Omdat het structurele middelen zijn nemen we deze voor 2 jaarschijven mee in het beschikbaar weerstandsvermogen (0,4 miljoen euro). Dit is niet gewijzigd ten opzichte van de begroting 2021.

De buffer in de bouw- en grondexploitatie Grote Markt is gekoppeld aan een risico bij de exploitatie van het Groninger Forum. Voor de periode 2021-2024 wordt het tekort bij het Groninger Forum geraamd op 3,3 miljoen euro. Dit tekort kan worden opgevangen met het gereserveerde bedrag ad 2 miljoen euro voor het exploitatierisico Forum in de Algemene Bestemmings Reserve voor zover nodig met de buffer binnen de bouw- en grondexploitatie Grote Markt. Voor het weerstandsvermogen betekent dit dat we geen rekening gehouden met het risico op een tekort, maar ook niet met het gereserveerde bedrag exploitatierisico Forum en de buffer in de bouw- en grondexploitatie.