Spoor Groningen smart city
Wat wilden we bereiken?
We zijn al meerdere jaren actief in het verder uitbouwen van de Smart Energy City Groningen. De sectoren Energie en ICT zijn sterk vertegenwoordigd en verankerd in de Groningse economie. Voor het verder brengen van de energietransitie en het ontwikkelen van activiteiten en projecten in de verschillende sporen van het energieprogramma zijn kennis en innovatie onmisbaar. Binnen het spoor Smart Energy City zetten we in op de ontwikkeling van innovatieve energieprojecten. Ook zetten we daarbij in op regionale, nationale en Europese samenwerking. De gemeente functioneert als netwerker om samenwerking tussen publieke organisaties, private partijen en burgers te versterken.
Wat hebben we hiervoor gedaan?
We hebben nadruk gelegd op Groningen als Smart Energy City in de Europese belangenbehartiging, projectverwerving en profilering.
Waterstof
Er is sterk groeiende aandacht voor waterstof. Ook, vooral, in onze regio in Noord-Nederland. Waterstof kan in de toekomst een belangrijke rol vervullen in ons energiesysteem. Met waterstof kan energie opgeslagen en getransporteerd worden. Het kan vervolgens als grondstof of als brandstof ingezet worden op het moment dat het nodig is. Waterstof kan breed ingezet worden, bijvoorbeeld in de industrie, mobiliteit en gebouwde omgeving. Groningen zet in op een groene-waterstofeconomie. Waterstof is groen wanneer het geproduceerd is door middel van duurzame energie zoals met stroom uit windparken. Alleen dan is waterstof een echt duurzaam alternatief. In 2020 zijn er in de regio verschillende nieuwe initiatieven gepresenteerd om de ontwikkeling van een waterstofeconomie te stimuleren. Een van deze initiatieven is NorthH2, waarbij een consortium van Gasunie, Shell, Groningen Seaports, RWE en Equinor werk gaat maken van grootschalige productie en transport van groene waterstof.
Deze initiatieven blijven niet onopgemerkt. Noord-Nederland wordt ook op Europees niveau aangemerkt als hydrogen valley. Op 30 oktober hebben Noord-Nederlandse bedrijven en overheden een waterstof-investeringsplan gepresenteerd. In dit plan staan investeringen in onze regio die oplopen tot € 9 miljard. Betrokken bedrijven zijn zowel grote internationale spelers, als ook het midden- en kleinbedrijf. De ontwikkeling van deze economie kan veel banen opvangen die wegvallen in de gassector. Het noorden van Nederland heeft grote voordelen waardoor de regio geschikt is om deze rol te vervullen: veel mogelijkheden op het gebied van onshore en offshore wind, de gasinfrastructuur en veel kennis en ervaring op het gebied van transport en handel in gassen.
Voor de gemeente Groningen zal waterstof vooral een rol kunnen spelen in de mobiliteit en op de langere termijn de gebouwde omgeving. Om goed in te spelen op de ontwikkelingen, is Groningen nauw betrokken bij kennisontwikkeling en economische ontwikkelingen op dit vlak. Als gemeente hebben we in 2020 belangrijke vooruitgang geboekt:
- Aan de Bornholmstraat worden de voorbereidingen getroffen voor een tankstation voor waterstof;
- Aan de Peizerweg heeft Shell een tankstation gerealiseerd voor waterstof, voor de bussen van QBuzz die op waterstof gaan rijden. Dit station wordt in de eerste helft van 2021 geopend;
- Europees project Heavenn is van start gegaan in 2020:
- Met ongeveer 30 partners, met name uit de regio, werken we aan de ontwikkeling van de waterstofeconomie in Noord-Nederland;
- Een deel van ons wagenpark wordt omgebouwd naar waterstof. Hiermee wordt ons wagenpark verder verduurzaamd. De focus ligt op transport naar de binnenstad; Bijvoorbeeld door de aanschaf van meer vuilniswagens en veegwagens op waterstof. In 2020 zijn 4 vrachtwagens en 4 bestelbussen besteld, onder de koepel van Heavenn;
- De mogelijkheden worden onderzocht om voor de gebouwverwarming aan de Duinkerkenstraat waterstof in te zetten. De waterstof zal geproduceerd worden uit lokaal opgewekte zonne-energie;
- De eerste stappen worden gezet naar nog eens twee tankstations voor waterstof in de gemeente.
- Als gemeente nemen we tevens deel aan het Interreg North Sea project Hytrec2. Vanuit dit project is een vuilniswagen op waterstof (achterlader) aangeschaft. Deze is in september 2020 geleverd en is, na de benodigde aanpassingen, in januari 2021 de weg op gegaan. Een tweede waterstof-vuilniswagen (zijlader) wordt verwacht in 2021;
- Daarnaast nemen we deel aan het Interreg North West Europe project HECTOR. Binnen dit project zijn in 2020 de stalling van de voertuigen aangepast zodat de waterstofvoertuigen hier veilig gestald kunnen worden. In 2021 wordt een waterstof-vuilniswagen geleverd vanuit het Hector project.
Ook nemen we deel aan het Horizon 2020 project Revive waarbinnen we 2 waterstof-vuilniswagens hebben besteld. Deze worden in 2021 geleverd. Onderhandelingen om een 3e waterstof-vuilniswagen onder dit project te brengen zijn nog bezig. Deze wagen wordt eind 2021/begin 2022 geleverd. In 2020 zijn aanpassingen aan de werkplaats voor de voertuigen uitgevoerd, waardoor er nu ook veilig aan waterstofvoertuigen gewerkt kan worden.
Conclusie
Wat waterstof betreft loopt Groningen voorop in Nederland met voertuigen op waterstof. Dit is mogelijk door nauwe samenwerking met onze kennisinstellingen en andere partners. Zo verbinden we de energietransitie nadrukkelijk met kennisontwikkeling, innovatie en economische ontwikkeling.