Ondersteunende voorzieningen hebben een sleutelfunctie tussen de sociale basisvoorzieningen in spoor één en de zorgvoorzieningen in spoor drie. Ondersteunende voorzieningen zijn gericht op de totstandbrenging van een goede vraaganalyse en een daaruit eventueel volgend ondersteuningsplan voor inwoners. Het ondersteuningsplan bestaat uit interventies die een collectief en/of individueel karakter hebben. De ondersteunende voorzieningen maken onderdeel uit van de integrale aanpak van WIJ Groningen.
Naast het bieden van collectieve preventieve ondersteuning gericht op de sociale basis, voert Stichting WIJ Groningen taken uit op het gebied van individuele ondersteuning. Deze ondersteuning richt zich op inwoners/gezinnen die, al dan niet tijdelijk, verminderd zelfredzaam zijn, met een ondersteuningsbehoefte op één of meerdere leefgebieden. Met het oog op deze ondersteuning vormt een brede, op de ondersteuningsvraag toegespitste vraaganalyse een belangrijke basis. Deze vraaganalyse vormt het vertrekpunt voor de opstelling van een ondersteuningsplan, door de betrokken persoon/personen en Stichting WIJ Groningen gezamenlijk. Bij het zoeken naar duurzame oplossingen voor ondersteuningsvragen, worden zoveel mogelijk de eigen mogelijkheden van een huishouden, alsmede de beschikbare mogelijkheden in de wijk voor zover dit basisvoorzieningen betreffen, benut. Op de uitvoering van het ondersteuningsplan voert Stichting WIJ Groningen vervolgens, vanuit het uitgangspunt van ‘één regisseur per huishouden’, samen met onze inwoners regie. Indien sprake is van langdurige professionele ondersteuning wordt het ondersteuningsplan overgedragen aan het gebiedsondersteuningsnetwerk (GON). Het GON geeft hier vervolgens uitvoering aan. Om aanbesteding technische redenen zal WIJ Haren met ingang van 2022 aansluiten bij het GON.
Voor een nadere toelichting op het GON verwijzen wij naar beleidsveld 4.2.2: Specialistische zorgvoorzieningen. De ondersteuning die Stichting WIJ Groningen zelf biedt is zoveel mogelijk passend bij de ondersteuningsvraag en sluit aan op de eigen kracht en mogelijkheden van onze inwoners, hun sociale omgeving en de beschikbare (informele) voorzieningen in de wijk.
Met de onderstaande indicatoren is de voortgang van dit beleidsveld in 2020 gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie-indicatoren | Behaald | Beoogd | Behaald |
|---|---|---|---|
% inwoners (18 jaar e.o.) dat aangeeft dat de geboden ondersteuning past bij de hulpvraag (van % dat geholpen is door WIJ) | 68% | Toename | 69% |
% inwoners (18 jaar e.o.) dat aangeeft dat de kwaliteit van de geboden ondersteuning goed is (van % dat geholpen is door WIJ) | 63% | Toename | 63% |
% hulpvragen dat door de WIJ-teams is verwezen naar sociale basisvoorzieningen | 61% | ||
% hulpvragen dat door de WIJ-teams is toegeleid naar specialistische zorgvoorzieningen | - | ||
% inwoners dat (een gedeelte van) het ondersteuningsplan zelf of met behulp van informele ondersteuning (waaronder sociaal netwerk, vrijwilligers) uitvoert | - |
Wat wilden we bereiken in 2020?
Ten behoeve van de ondersteunende voorzieningen werken de WIJ-teams, in opdracht van de gemeente Groningen, aan de volgende resultaten:
- De inwoner voert maximaal de regie over zijn eigen leven;
- Het onderzoek (vraagverheldering en opstelling ondersteuningsplan) en de daaruit voortkomende ondersteuning is passend bij de ondersteuningsvraag en sluit aan op de eigen kracht van inwoners;
- Jeugd en hun ouders/verzorgers die met een hulpvraag bij de huisarts komen ontvangen passende ondersteuning;
- Inwoners zijn in de gelegenheid om hun ervaringen over het contact met Stichting WIJ Groningen te delen;
- Gezinnen met zware, complexe problematiek worden adequaat ondersteund;
- Kwetsbare doelgroepen en inwoners die niet ontvankelijk zijn voor ondersteuning (zoals veroorzakers van overlast of zorgmijders) zijn onder de aandacht en ontvangen passende ondersteuning;
- Klachten zijn zorgvuldig behandeld en afgehandeld en leiden aantoonbaar tot verbetering;
- De door de aanbieder geboden ondersteuning sluit aan op de doelen uit het ondersteuningsplan;
- De resultaten van de ondersteuning zijn integraal, met alle bij de ondersteuning betrokken partijen, geëvalueerd en acties zijn uitgezet conform de uitkomsten van de evaluatie;
- De ontwikkeling van de zorguitgaven ((maatwerk)voorzieningen en jeugdhulp) is transparant en passende beheersmaatregelen zijn getroffen.
In 2020 heeft WIJ Groningen binnen deze relatief brede opdracht focus aangebracht. De meest prioritaire interventie in dit kader was de aanpak voor de zogenaamde domeinstapelaars. Stap voor stap is voor deze groep ingezet op het verbeteren van de (kwaliteit van de) ondersteuning, tegen lagere kosten. Een interventie die volledig in lijn is met de noodzakelijke transformatie.
Wat hebben we hier voor gedaan?
Uit het Omnibus onderzoek 2020 met betrekking tot WIJ Groningen komt naar voren dat in 2020 circa 69% van de personen die op enigerwijze door een WIJ-team zijn ondersteund, deze ondersteuning (volledig) passend vonden bij hun ondersteuningsvraag. De beoogde toename van de waardering over de ‘passendheid’ van de geboden ondersteuning is daarmee behaald, ware het niet dat het percentage in 2019 68 bedroeg, wat een betrekkelijk stabiel beeld geeft. Uit het onderzoek blijkt aanvullend dat een relatief groot deel van de ondervraagden (25%) neutraal is in de eigen opvatting. Ongeveer 6% ervaart de geboden ondersteuning daadwerkelijk als niet-passend. De mate van passendheid van de ondersteuning blijft daarmee onverminderd onze aandacht behouden.
Eenzelfde beeld valt op te tekenen waar het gaat om de ervaren kwaliteit van de ondersteuning. Het percentage inwoners dat de ondersteuning naar aanleiding van een hulpvraag als goed heeft ervaren is 63% en blijft daarmee stabiel ten opzichte van 2019. Ook hier is overigens sprake van een relatief grote groep die hier een neutraal standpunt over heeft ingenomen. Zo'n 28% van de ondervraagden bleef neutraal in de eigen opvatting (en vond daarmee de ondersteuning niet uitgesproken goed of slecht). Ongeveer 9% van de ondervraagden was daadwerkelijk ontevreden over de kwaliteit van de geboden ondersteuning.
Met betrekking tot de ondersteuning van inwoners die hiervoor in beginsel niet ontvankelijk zijn (zogenaamde bemoeizorg) wordt al een aantal jaren ervaring opgedaan met een nieuwe werkwijze tussen de hierbij betrokken partijen. WIJ Groningen neemt in het kader van bemoeizorg een regisserende rol op zich en betrekt waar nodig de expertise vanuit de ggz en verslavingszorg. Deze nieuwe werkwijze, die op WIJ-team gebiedsniveau plaatsvindt, wordt door de betrokken partners als een verbetering ervaren.
WIJ Groningen heeft verder ingezet op het versnellen van een aantal kerninterventies, gericht op het meer in controle komen van de zorguitgaven. Zo is onder meer intensiever gezocht naar mogelijkheden tot benutting van het voorliggend veld, bij ondersteuningsvragen. Daarnaast is door de Ondersteuners Jeugd en Gezin waar mogelijk ingezet op preventieve interventies op het terrein van jeugdhulp, ter voorkoming van specialistische zorg. Tevens is, via project 'stapeling sociaal domein' gewerkt aan maatwerk voor huishoudens met een stapeling van hulp en ondersteuning vanuit verschillende gemeentelijke regelingen (Jeugd, Wmo, Werk en Participatie, Inkomen en Schuldhulpverlening). Daarbij gaan we uit van het perspectief van de inwoner en kijken we samen hoe we de ondersteuning beter en efficiënter kunnen organiseren. We werken met de doorbraakmethodiek van het Instituut voor Publieke Waarden (IPW). In 2020 zijn we op deze manier met ruim 50 huishoudens tot integraal maatwerk gekomen. Tevens hebben we een lerende omgeving gecreëerd waar we knelpunten bespreken, oplossen en/of opschalen. Op deze manier gebruiken we de ervaringen om de integrale dienstverlening aan huishoudens met gestapelde vormen van hulp en ondersteuning te verbeteren.
Conclusie
Er kan gesteld worden dat het merendeel van de inwoners de dienstverlening van WIJ Groningen positief waardeert of, anders gesteld, niet als negatief beoordeelt. Dit geldt zowel voor de passendheid van de geboden ondersteuning in relatie tot de hulpvraag als voor de waardering van de kwaliteit van de geboden ondersteuning.
Daarnaast heeft een aantal kerninterventies dat is ingezet in het kader van een versnelling in de transformatieopdracht in 2020 tot eerste resultaten geleid. Er is echter een lange adem nodig om een significante omslag te kunnen bewerkstelligen in het substitueren van professionele ondersteuning in alternatieve vormen die zowel effectief als kostenbesparend zijn.
Nog niet op alle onderdelen zijn we dan ook waar we willen zijn. Het is van belang om te blijven investeren in het verbeteren van de dienstverlening en in de ondersteuning van inwoners en in de gezamenlijke inspanning hiervoor met partners in het sociaal domein.